جلسه دفاع آقای محمد مهدی منصوریان دانشجو رشته روابط بین الملل

با موضوع " بررسی تطبیقی سیاست روسیه در قبال گروه های جهادی شیعی و سنی(2018-2011)

جلسه دفاع از رساله آقای محمد مهدی منصوریان ، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته روابط بین الملل با عنوان " بررسی تطبیقی سیاست روسیه در قبال گروه‌های جهادی شیعی و سنی(2018-2011)" در روزدوشنبه 29 مهر ۹8 13با حضور اساتید محترم: ر دکتر شیخ الاسلامی (استاد راهنما)، دکتر عسگریان (استاد مشاور) دکتر غروی ودکتر بروجردی (اساتید داور)، در سالن دیپلماتیک دانشکده روابط بین الملل، برگزار گردید.
پرسش اصلی و فرضیه این رساله، عبارت بود از:
چرا در نگاه روسیه نسبت به گروه‌های جهادگرای سنی وشیعی تفاوت وجود دارد؟
فرضیه: این پایان نامه این فرض را مورد سنجش قرار می دهد که روسیه سیاست خود در قبال هر گروه جهادی را فارغ از مذهب آن، با توجه به جغرافیای حضور و ایدئولوژی آن گروه و با لحاظ سیاست های بین المللی و منطقه ای خود ترسیم می‌کند.
وی بیان داشت با توجه به اهمیت موضوع جهاد در اسلام و همچنین دخالت های استعماری قدرت های بزرگ در خاورمیانه، این منطقه از دیرباز شاهد پیدایش گروه‌هایی با محوریت امور جهادی بوده که تعداد و قدرت این گروه‌ها در سال های اخیر با رشد فزاینده ای مواجه گردیده است. در این بین گروه‌های جهادی شیعی رفتاری متمایز از گروه‌های سنی داشته و «دگر» و «دشمن» خود را کاملا متفاوت تعریف کرده اند. اولویت یافتن «دشمن نزدیک» در تفکرات جهادی گروه‌های سنی و درگیری‌های نظامی مکرر آن‌ها با طرف هایی در درون جهان اسلام، وضعیت خاورمیانه را در سال های پس از 2011 تحت تاثیر عمیق خود قرار داده و عملا ظرفیت های مسلمین را علیه خود آن‌ها به کار گرفته است. در طرف دیگر گروه‌های جهادگرای شیعی که برخی از آن‌ها زاییده ی تحولات پس از سال 2011 هستند، خط مشی متفاوتی را در پیش گرفته و همواره رژیم اسرائیل را به عنوان اصلی ترین دشمن خود در نظر گرفته اند. از سوی دیگر اهمیت راهبردی خاورمیانه به دلیل دارا بودن منابع انرژی، موقعیت ترانزیتی و گفتمان اسلامی حاکم، این منطقه را به صحنه ی رقابت و دخالت قدرت های بزرگ تبدیل کرده است. از جمله ی این قدرت ها روسیه است که به خصوص در سال های اخیر و پس از بازیابی نسبی جایگاه خود به عنوان قدرتی بزرگ پس از سال های بحران آمیز دهه ی 90، به دنبال فضای بازی و اثرگذاری بیشتری در این منطقه بوده و به یکی از طرف های اصلی برخی مسائل جاری آن هم چون بحران سوریه تبدیل شده است. بدیهی است که با قدرت گیری گروه‌های جهادی به عنوان بازیگران مهم غیردولتی، هر نوع کنش سیاسی، اقتصادی و امنیتی روسیه در خاورمیانه، به نوعی در تماس با اهداف و منافع این گروه‌ها قرار خواهدگرفت و برای ساماندهی و مدیریت این تماس ها، روسیه ناگزیر از تعریف مناسبات خود با اقسام گوناگون این گروه‌ها خواهدشد. مسئله ی دیگری که موجب اهمیت و توجه به جهادگرایی در سیاست خارجی روسیه می‌شود، تاثیر گروه‌های جهادی افراطی سنی، بر محیط امنیت داخلی روسیه است. رواج تفکرات افراط گرایانه در منطقه ی قفقاز و ورود گروه‌هایی با این تفکرات به مرحله ی عملیاتی، مستقیما محیط امنیت داخلی روسیه را تحت تاثیر قرار داده و می‌تواند چالش های گوناگونی را برای دولت این کشور پدید آورد. مقوله ای که بسیاری آن را از جمله مهم ترین دلایل دخالت روسیه در بحران سوریه می دانند. می‌توان گفت که قدرت و سیاست در منطقه ای مهم و راهبردی به نام خاورمیانه با گروه‌هایی جهادی که دارای دامنه ی عملکرد گسترده ی جغرافیایی تا قلب روسیه هستند گره خورده است و فهم نگاه این دولت به گروه‌های مزبور می‌تواند کلید درک سیاست این کشور در خاورمیانه باشد
وی در قالب چهار فصل به مباحث خود پرداخت که در فصل اول به کلیات پژوهش و اهمیت و دلایل انتخاب موضوع در فصل دوم اصول حاکم بر سیاست خارجی روسیه ( با تاکید بر منطقه ی خاورمیانه) ، در فصل سوم معرفی گروه‌های جهادی مهم در منطقه خاورمیانه و در فصل چهار بررسی سیاست روسیه در فبال هر گروه و نتیجه گیری پرداخته شده است.
رساله آقای محمد مهدی منصوریان ، پس از مشورت اساتید و پاسخ گویی ایشان به سوالات مطرح شده، با نمره 20 پذیرفته شد.